Türkiye, Hindistan’ın Güney Asya’daki ana rakibi Pakistan’a desteğini göstermek amacıyla, dünyanın önde gelen silah ithalatçılarından biri olan Hindistan’a silah ve savunmayla ilgili ürünlerin ihracatını gizlice kapsamlı bir yasakladı.
Jeopolitik ve ekonomik önemi büyük olan karar, TBMM’nin kapalı oturumunda alındı.
Dışişleri Komitesi’nin 10 Temmuz 2024’te yaptığı toplantıda alınan tutanaklara göre, Türkiye’nin en üst silah tedarik kurumu olan Savunma Sanayii Ajansı (SSB)[*] Başkan Yardımcısı Mustafa Murat Şeker, yanlışlıkla hükümetin Hindistan’a yönelik gizli politikasını ifşa etti. .
Konuyu hassas olarak nitelendiren Şeker, heyete, müşterinin Hindistan’da yerleşik olması durumunda askeri nitelikteki hiçbir ürünün hükümet tarafından onaylanmadığını söyledi.
Kararın kamuoyuna açıklanması halinde herhangi bir yansıma olacağı endişesine rağmen, terörizm, güvenlik ve askeri konulara odaklanan bir kuruluş olan İskandinav Araştırma İzleme Ağı’nın (Nordic Monitor) elde ettiği tutanaklara göre, SSB başkan yardımcısı yasağı doğruladı.
“Örneğin Hindistan, dünyanın en büyük beş silah ithalatçısından biri, devasa bir pazar ve 0 milyara yakın ithalat yapıyor. Ancak siyasi durumlarımız ve Pakistan’la olan dostluğumuz nedeniyle Dışişleri Bakanlığımız Hindistan’a ürün ihracatı konusunda bize olumlu geri dönüş yapmıyor ve dolayısıyla firmalarımıza bu konuda herhangi bir izin vermiyoruz.” Şeker’in şu sözleri aktarılıyor:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ailesinin de dahil olduğu ve hızla büyüyen bir sektör olan Türk savunma malzemelerinin satışına öncelikle ordunun, SSB’nin ve Dışişleri Bakanlığı’nın yeşil ışık yakması gerekiyor.
Tutanaklar, Hindistan’ın Türkiye’nin askeri ve savunma malzemesi satamayacağı ülkelerin yer aldığı kara listeye alındığını gösteriyor.
Bunu, Erdoğan’ın yönetimi altında son on yılda iki ülke arasındaki ilişkilerde siyasi tercihler, özellikle de Türkiye’nin Hindistan ile olan anlaşmazlıklarında Pakistan’a verdiği genel destek nedeniyle belirgin bir bozulma izledi.
Aslında iki G20 üyesi ülke arasındaki fark yıllar geçtikçe daha da açıldı. Nordic Monitor önceki bir raporunda Türkiye’nin Pakistan’a çeşitli alanlarda gizlice nasıl yardım ettiğini gösteriyor: kamuoyunu şekillendirmeyi ve Güneydoğu Asya’daki Müslümanları etkilemeyi amaçlayan bir siber ordu kurmaktan, ABD ve Hindistan’a saldırılar düzenlemeye ve Pakistan’a yönelik eleştirileri sansürlemeye kadar.
Siber birim kurma teklifi ilk olarak 17 Aralık 2018’de dönemin Türkiye İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Pakistanlı mevkidaşı Şehryar Han Afridi arasında İslamabad’da yapılan özel görüşmelerde ortaya atılmıştı.
Konu daha sonra daha üst düzeyde tartışıldı ve İslamabad’daki Pakistan İçişleri Bakanlığı personelinin çoğundan gizli tutuldu.
Plan aynı gün Soylu ile yapılan görüşmede dönemin başbakanı ve içişleri bakanı olan İmran Han tarafından da onaylandı.
Ankara ile Delhi arasındaki husumet sadece silahlarla ilgili değil, aynı zamanda Hindistan, ABD ve Avrupa Birliği’nin Yeni Delhi’deki G20 zirvesinde ekonomik bir çözüm yaratmaya yönelik önerisi üzerindeki anlaşmazlıktan başlayarak küresel ticaretteki stratejik tercihlere de değiniyor. Avrupa’yı Orta Doğu üzerinden Hindistan’a demiryolu ve deniz yoluyla bağlayan koridor.
Bu koridorun dışında bırakılan Türkiye, ticaret merkezi rolünü zayıflatan ve Yunanistan ile diğer bölgesel rakiplerin lehine olan girişime karşı olduğunu açıkça ifade etti. Bu nedenle Türkiye, Kuşak ve Yol Girişimi “Yeni İpek Yolu” kapsamında Çin’in kalkınma planlarına destek veriyor.
