Ankara elinden gelenin en iyisini yaptı: İsveç’in NATO’ya girişinin onaylanması karşılığında Batı’dan tavizler koparmak
Türkiye’nin İsveç kararında bitmek bilmeyen gecikmelerin ardından, sonuç bir anda geldi. Türk parlamentosu geçen Salı günü İsveç’in NATO’ya katılımını onayladı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iki gün sonra onayladı ve ertesi gün ABD, Başkan Joe Biden’ın söz verdiği gibi Türkiye’ye 23 milyar dolarlık F-16 satışını onayladı.
Bu tam olarak babanın müsrif küçük oğlunun dönüşünü kutlamak için besili danayı öldürmesi değil, ama o kadar da uzak değil. Türkiye’nin zig-zag dış politikası giderek daha çok zikzak gibi görünüyor: Batı yörüngesindeki hiçbir ülke son yıllarda ABD perspektifinden bu kadar kuşkulu adım atıp, yalnızca açık kollarla karşılanmadı.
Ankara, İsveç’in NATO üyeliğine onay verme sürecini yaklaşık iki yıl ertelerken, pek çok kişi Türkiye’nin Avrupa’nın güvenliğini tehlikeye attığını ve ittifaktan çıkarılmayı hak ettiğini savundu. Bunun yerine Türkiye, duvar ördüğü için üç kat ödüllendirildi: ABD jetleri; Stockholm’ün İsveç’teki Kürtlere kısmen uyması; ve NATO üyesi Kanada, Türkiye’ye savunma ihracatına yıllardır uygulanan ambargoyu kaldırdı.
NATO esas olarak Rusya’ya dönük bir güvenlik bloğu olmasına rağmen Ankara ve Moskova’nın dostane ilişkileri var ve ikili ticaret 2022’nin başlarından bu yana patlama yaşıyor. Biden yönetimi, Ankara’nın ifade özgürlüğünü engellemesinin ya da AB kurallarının şüpheli yorumlanmasının taraftarı olmadığını açıkça belirtti. kanun. Daha önce de detaylandırıldığı gibi, devam eden İsrail-Gazze savaşı sırasında Türkiye’nin liderleri İsrail’i ve müttefiki ABD’yi düzenli ve sert bir şekilde eleştirdiler ve bu da ülke içinde boykot ve yağmalara yol açtı. Bunların hiçbirine gerçek bir geri dönüş olmadı.
İsveç’in NATO’ya katılımını onaylamasından bir gün önce Sayın Erdoğan, İsrail-Gazze ve daha fazlasını görüşmek üzere İran Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi’yi Ankara’da karşıladı. İran destekli grupların Ekim ayından bu yana Suriye ve Irak’taki ABD mevzilerini 150’den fazla kez vurduğunu unutmayın; buna muhtemelen Pazar günü Suriye-Ürdün sınırında üç ABD askerinin ölümüyle sonuçlanan insansız hava aracı saldırısı da dahildir.
İran, elbette, tırmanan bölgesel çatışmayı başlatan korkunç saldırıyı başlatan Hamas’ın ve saldırıları Kızıldeniz nakliyesini durdurarak Yemen’de ABD ve İngiltere’nin misilleme saldırılarına yol açan Husilerin birincil destekçisidir. Ancak burada, NATO müttefiki Türkiye’nin uzun süredir lideri olan Bay Raisi ile el sıkışıyor ve İran’la yeni sınırların açılmasından, ilişkilerin iyileştirilmesinden ve ticaretin ilerletilmesinden söz ediliyor.
İnsan bir Türk’ün Batı’nın öfkesine maruz kalmak için ne yapması gerektiğini merak etmeye başlıyor. Ankara’nın en önemli dış politika hedefi uzun zamandır Kürt militanları, özellikle de Kürdistan İşçi Partisi’ni (PKK) ve ona bağlı Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) Suriye ve Irak sınırlarından temizlemekti.
Batı yörüngesindeki hiçbir ülke bu kadar sorunlu adımlar atıp kucak açarak karşılanmadı
Neredeyse on yıldır asıl engel, ABD’nin, PKK’yı terörist grup olarak listelemesine rağmen, Suriye’de SDG ile ortaklık yapması ve Irak’taki Kürt militanlara önemli destek sağlamasıydı. Türkiye son birkaç yılda ABD mevzilerine veya yakınlarına çok sayıda saldırı düzenledi ve tek askeri tepki, ABD’nin Amerikan birliklerine çok yaklaştığını söylediği bir Türk İHA’sını geçen Ekim ayında düşürmesiyle geldi.
Geçen hafta Amerikalı ve Iraklı yetkililer ülkede konuşlanmış 2.500 ABD askerinin geri çekilmesini planlamaya başladı; bu, Tahran’ın Bağdat’ta zaten önemli olan etkisini artıracak bir hamleydi. Türkiye ve İran, Kürt bağımsızlığını bir tehdit olarak görüyor ve ABD’nin Irak’tan çıkması, çevreleme politikalarını koordine etmelerine olanak tanıyacak.
Washington’un ayrıca 900 askerini Suriye’den çekmeye başlamayı planladığı bildiriliyor, bu da Türkiye için daha iyi bir haber olur. Aralık ortasından bu yana PKK saldırılarında 20’den fazla Türk askeri öldürüldü ve bu durum Ankara’yı Suriye ve Irak’taki Kürt militanlara yönelik yeni bir iç baskınlar ve hava saldırıları kampanyası başlatmaya yöneltti. Sayın Erdoğan defalarca Türkiye’nin Suriye’ye dördüncü saldırısını ima etti.
ABD’nin en son Suriye’den çekilmekten bahsettiği zamanı hatırlarsınız; kaos ortaya çıktı. Ekim 2019’da eski ABD başkanı Donald Trump, Sayın Erdoğan’la yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye’nin harekatına izin vermek için Suriye’den çekileceğini söylemişti. Gözlemcilerin Kürtlere yönelik bu ihanet karşısında duydukları şoku dile getirmelerinin ardından Bay Trump, Ankara’nın kuzey Suriye’de “sınır dışı” bir şey yapması halinde Türkiye ekonomisini “yok etmekle” tehdit etti.
Türkiye birkaç gün sonra askeri operasyona başladı, Bay Trump küçük yaptırımlar uygulayarak bileğine bir tokat attı ve ABD güçleri hiçbir zaman geri çekilmedi. Eğer ABD bu kez ayrılırsa, Türk birliklerinin Suriyeli Kürtlerin özerk bölgesini parçalamak için harekete geçmesini bekleyebilirsiniz. Tüm dikkatin Levant’ta olması Ankara’nın sınır boyunca Kürt grupları temizleme konusunda özgürlüğe sahip olmasını sağlayabilir.
İtiraf edeyim ki Ankara tamamen cezasız kalmadı. Türk firmaları önemli askeri malları sağladıkları için yaptırımlar altında
o Rusya ve Hamas’ın mali ağına katılım. Katar ve Mısır, Ürdün ve Suudi Arabistan’ın aksine Türkiye, arabuluculuk teklifine ve Rusya-Ukrayna tahıl anlaşmasında aracılık etmedeki son başarısına rağmen devam eden İsrail-Hamas barış görüşmelerinin ve rehine müzakerelerinin dışında bırakıldı.
Ayrıca İsrail’in Türkiye’deki Hamas liderlerine suikast düzenlemeyi planlama ihtimali de var, bu da İsrail’in egemenliğine büyük bir darbe olacaktır. Son olarak, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Türkiye’ye F-16 satışına onay verdiğini Kongre’ye bildirirken, aynı zamanda komşusu ve rakibi Yunanistan’a da F-35 satışını onaylaması tesadüf değildir.
Belki de Türkiye’nin son yıllarda batılı müttefiklerinden aldığı en sert ceza, Ankara’nın 2019’da Rusya’dan füze savunma sistemi satın almasına tepkiydi: ABD, Türkiye’yi yüzlerce parçasını sağladığı F-35 savaş uçağı programından çıkardı.
Ankara, ABD’nin Türkiye’nin F-16’larını reddedip Yunanistan’ın F-35 satışına devam etmekle tehdit etmesinden kısa bir süre sonra İsveç’in NATO’ya katılımını onayladığından, bazıları Ankara’nın onayını ABD’nin diplomatik bir zaferi olarak selamladı. Ama Türkiye her zaman İsveç’i onaylayacaktı, bu da an meselesiydi. Üstelik Ankara, F-35 programından çıkarılmasına tepki olarak ilk etapta F-16’ları talep etmişti.
İhlalcinin cezasını telafi etmek için nezaket borçlu olduğu bir disiplin sistemine aşina değilim. Ancak Ankara, NATO müttefikinin, gelişmiş savaş uçaklarını reddetmesinin ardından yaşlanan Türk hava kuvvetlerini destekleme görevinin olduğuna ikna olmuş görünüyordu. Üç yıl sonra, çoğunlukla Amerika’nın isteklerine karşı çıktıktan sonra, Sayın Erdoğan bir kez daha istediğini elde etti.
Kaynak: Hürriyet Daily News
